11. Hukuk Dairesi 2014/16010 E. , 2015/11496 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ : İSTANBUL 2.FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 26/06/2014
NUMARASI : 2007/11-2014/119
Taraflar arasında görülen davada İstanbul 2.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 26/06/2014 tarih ve 2007/11-2014/119 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi davacılar vekili ve katılma yoluyla davalı H. İnternational Co. vekili tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 03/11/2015 günü başkaca gelen olmadığı yoklama ile anlaşılıp hazır bulunan davacılar vekili Av. M.. D.., davacı M. Org. Paz. Tic. Ltd. Şti. vekili Av. U. E.Ç., davalı Hilton İnternational Co. Merkezi ABD Türkiye Şubesi vekili Av. M. A.D. ve diğer davalılar vekili Av. H. P. dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacılar vekili, müvekkillerinin FSEK kapsamında yer alan tüm haklarına sahip oldukları orijinal adı “In Y.E.” adlı müzik eserinin, davalılardan “H. İ. Şubesi”nin reklamının müziği olarak kullanıldığını, reklamın yapımcısının davalılardan B.. A.. olduğunu, diğer davalı K.. A..’nin ise söz konusu reklamın 18.01.2006 tarihinde yayınladığı “WF W.F. T.” logolu TV kanalının sahibi olduğunu, FSEK m. 22’deki çoğaltma, m. 23’deki yayma, m. 24’deki temsil ve m. 25′ deki işaret/ses ve/veya görüntü nakline yarayan araçlarla umuma iletim haklarının müvekkillerinde olduğunu, söz konusu eserin kullanılması amacıyla müvekkili eser sahipleri ile davalılar arasında herhangi bir lisans sözleşmesi bulunmadığını ileri sürerek mali hakları müvekkillerine ait olan müzik eserinin mali hak bedeli olan 69.000 TL’nin FSEK m. 68 uyarınca üç katı olan 207.000 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Davalı H. İ. Şubesi vekili, FSEK uyarınca, dava açma ehliyetinin davacıların bağlı oldukları meslek birliklerinde olduğunu, davalının tanıtım klibinde yer alan “In Y. E.” adlı müzik eseri davalı Hilton İstanbul Şubesi’nin seçmediğini, seçimi diğer davalıların yaptığını, her türlü sorumluluğun da onlara ait olduğunu, yetkilerini gösteren herhangi bir belge sunmadıklarını, davacıların talep ettikleri tazminatın FSEK madde 68’e aykırı ve fahiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
B. N. A.Ş. ve K. A.Ş. vekilleri, davacıların hak sahipliklerine ilişkin belgelerin sunulmadığını, davacılardan T. E. A.Ş.’den davalılardan K. A.Ş. tarafından gerekli izinlerin alınmış ve telif hakkının ödenmiş olduğunu, davacıların talep ettikleri telif ücretinin fahiş olduğunu savunarak davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, dava konusu eserin sahiplerinin, “Senkronizasyon haklarını” devretmedikleri, bu nedenle davacıların mali hak sahibi olmadıkları gerekçesiyle açılan davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Kararı davacılar vekili ile katılma yoluyla davalı H. İnternational Co. vekili temyiz etmiştir.
1- Davalı H. İnternational Co. İstanbul Şubesi vekilinin katılma yoluyla temyiz isteminin incelenmesinde, temyiz dilekçesinin temyiz defterine kaydedildiği belirlenemediği gibi, temyiz harcının yatırıldığına dair makbuza da dosya içinde rastlanmamıştır. Temyiz dilekçesinin verilme usulü HUMK’nın 434. maddesinde açıklanmış olup, buna göre temyiz dilekçesinin temyiz defterine kayıt ettirilip, temyiz harcının yatırılmış olması gerekmektedir. Davalı tarafından bu işlemler yapılmaksızın verilmiş temyiz dilekçesinin incelenme kabiliyeti bulunmaması nedeniyle temyiz isteminin reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2- Dava, orjinal adı “In Y. E.” olan müzik eserinin davalılardan H. İnternational Co. İstanbul Şubesi tarafından reklam müziği olarak kullanılmasından kaynaklanan FSEK m. 68’e dayalı tazminat istemine ilişkin olup, mahkemece, dava konusu eserin sahiplerinin, “Senkronizasyon haklarını” devretmedikleri, bu nedenle davacıların mali hak sahibi olmadıkları gerekçesiyle açılan davanın aktif husumet yokluğundan reddine karar verilmiştir.
Bir musiki eserini uygulamada senkronizasyon adı verilen yöntemle sinema eserinde film malzemesi olarak kullanılması 5846 sayılı FSEK 6/1-3. maddesi kapsamında eserin işlenmesidir. (11. H.D. 05/07/2011 gün ve 2009/14839 E., 2011/18710 K.- 27/06/2011 gün ve 2009/14892 E.-2011/7722 sayılı kararları)
Ancak, sinema eseri, radyo ve televizyon program ve yayınları, video, reklam film jeneriği, multi medya gösterileri, tanıtım filmleri ve benzeri görsel ve işitsel yapım ve yayınlarda bir musiki eserinin teknik vasıtalarla ses ve görüntü altına yerleştirilmesi suretiyle film ortamına kaydedilmesi eylemiyle işleme (FSEK m.21) yanında, musiki eserinin aslından aynen yararlanılabilecek şekilde ikinci bir nüshası da oluşturulmaktadır. Eserin aslından veya kopyasından yararlanarak ikinci bir nüshanın çıkarılması ise çoğaltmadır (FSEK m.22/1). (Yavuz L., Alıca T., Merdivan F., Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Yorumu, Ankara, 2013, C.1, s.743). Dairemizin emsal kararlarında da, müzikeserinin bu şekilde kullanımının işleme, temsil ve çoğaltma haklarının ihlali niteliğinde bulunduğu belirlenmiştir.) (11. H.D. 01/11/2012 gün ve 2012/10913 E., 2012/17216 K., 24/04/2011 gün ve 2009/11854 E. 2011/4773K. sayılı kararları)
Somut uyuşmazlıkta, dava konusu musiki eserinin orijinal hali değiştirilmeksizin reklam filmi ortamına alınmak ve davalılara ait TV kanalında umuma iletimi gerçekleştirildiğine göre, davalıların eylemi izinsiz olarak film ortamına alınarak işleme eser haline getirilen musikieserinin çoğaltılması ve umuma iletimidir.
Bu itibarla söz ve müziğinin J. G., A. H., K. M. ve R.F. S.’a ait olduğu M. tarafından bildirilen dava konusu “In Y. E.” adlı eserin çoğaltma ve umuma iletim haklarının davacılara devredilip devredilmediği üzerinde bir değerlendirme yapılmaksızın, sadece senkronizasyon hakkının devredilmediğinden bahisle davanın reddi yönünden hüküm kurulması doğru olmamış, hükmün bu nedenle davacılar yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenle davalı H. İnternational Co. İstanbul Şubesi vekilinin temyiz isteminin REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenle davacılar vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.100 TL duruşma vekalet ücretinin davalılardan alınarak davacılara verilmesine, temyiz eden davalı Hilton İnternational Co.’dan harç alınmasına yer olmadığına, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davacılara iadesine, 03/11/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
Kısayollar: İzmir, Fikri, Sınai, Haklar, Avukatı