18.12.2017 tarih ve K-2018/28523 Sayılı Hakem Kararı (Mali Mesuliyet)
1.BAŞVURU KONUSU UYUŞMAZLIK VE YARGILAMA USULÜNE İLİŞKİN
BİLGİLER
1.1 Uyuşmazlık Konusu Olay ve Talep
Şirket sahibi Başvuran XXX Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ait XX plakalı araçta,
23.07.2017 günü, XXX Ticaret Sanayi Limited Şirketi‘ne ait işyeri çalışanı pompacı XX
tarafından benzinle çalışan araca yanlışlıkla motorin konulması sonucu hasar meydana
gelmiştir.
XXX Ticaret Limited Şirketi, işyeri binası ile içerisindeki, demirbaş, dekorasyon, makine
tesisat ve emtialar ile İşletme -Pompacı- Sorumluluğu; 09.11.2016-2017 süre kapsamlı ve
XXX numaralı Akaryakıt İstasyonu Paket Sigorta poliçesiyle Davalı XXX Sigorta A.Ş.
tarafından sigortalıdır.
23.07.2017 Günü akaryakıt istasyonu işletme sorumluluğu pompacının sebep olduğu yanlış
yakıt dolumu neticesinde XXX Ticaret Limited Şirketi’ne ait XXX plakalı aracında meydana
gelmeye sebep olunan hasar dolayısıyla fazlaya ilişkin ve ıslah hakları saklı kalmak kaydı ile
41.000,00 TL tazminat alacağının sigorta şirketinin ret tarihi olan 07.09.2017 tarihinden
itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili talebidir.
1.2. Başvurunun Hakeme İntikaline ve İncelenmesine İlişkin Süreç
Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvurunun 5684 sayılı Kanununun 30. Maddesinin 15.
Fıkrasında belirtilen yasal şartlara uygunluğunun incelenmesini müteakip, dosya Hakem
Heyetine tevdi edilmiş ve 05.02.2018 tarihinde teslim alınarak yargılamaya başlanmıştır.
Dosya kapsamındaki beyan ve delil durumuna göre, uyuşmazlığın mahiyeti ve dosya
mevcudu itibariyle, Sigorta Tahkim Usulü ve Sigorta Hakemlerine İlişkin Tebliğ hükümleri
ile Sigortacılık Kanunu Madde 30/22 hükmü nazara alınarak, 6100 Sayılı HMK’ nın 424 ve
429. Maddeleri hükümleri gereğince duruşma yapılmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır.
Öncelikle alınan ara kararla kardeş akraba olan taraflar arasındaki ilişkinin ticari ve ikametgâh
itibariyle hak talebine elverip vermediği konusuna açıklık kazandırılması gerekmiştir.
Tamamlanan evrak ve yapılan incele sonucunda, söz konusu faaliyet alanları ve ikametgâh
konularında sorumluluk sigortası yönünden talebi önleyecek bir durumun olmadığı
anlaşılmıştır. Öte yandan tazminat miktarının belirlenmesinin teknik bilgi gerektirmesi
nedeniyle maddi tazminat miktarının tespiti bakımından bilirkişi atanarak kök rapor ve Davalı
Şirketin talebi üzerine ek rapor alınmış, alınan raporların denetime elverişli ve gerekçeli
olduğunun anlaşılmasıyla, esastan incelemeye hazır hale gelen dosyada Başvuranın ıslah
talebi de dikkate alınarak Hakem Heyeti tarafından, uyuşmazlık dosyası esastan incelemeye
alınan uyuşmazlık konusunda karara varılmakla yargılamaya son verilmiştir.
2. TARAFLARIN ORTAYA KOYDUĞU MADDİ VE HUKUKİ İDDİALAR
2.1. Başvuru Sahibinin İddia, Delil ve Talepleri.
XXX Ticaret Limited Şirket vekilinin STK. Başvuru Formunda verdiği 14.12.2017 tarihli
beyanında özetle;
Müvekkil XXX Sanayi ve Ticaret Limited Şirketine ait XXX plakalı araca 23.07.2017
tarihinde XX Ltd. Şti.’ den akaryakıt alırken benzinle çalışan aracına motorin doldurularak
arıza yapmasına neden olunmuştur.
Müvekkil şirket yetkilisi ve aracın şoförü XXX akaryakıt istasyonundan ayrıldıktan bir süre
sonra aracı arıza yapmış ve bunun üzerine akaryakıt istasyonunu durumdan haberdar etmiştir.
Olaydan haberdar olan akaryakıt istasyonun yetkililer, aracı çekici yardımı ile Mercedes Benz
Servisine çektirmişler. Servis tetkikinde hasarın ciddiyeti ve değerin büyüklüğü sebebiyle XX
Otomotive araç gönderilmiştir. XXX Otomotiv’ de tamiri yapılmıştır.
Akaryakıt istasyonu yetkilileri, akaryakıt istasyonunu XXX Sigortaya sigortalatmışlardır.
Akaryakıt istasyonu paket poliçesine dahil olan ve işletme sorumluluğu kapsamındaki
“pompacının yakıt ikmali yaparken hata ve ihmali sonucu yanlış yakıt verilmesi’’ denilerek
güvence altına alınan yanlış akaryakıt doldurulması sonucunu doğuran işlemin rizikosu
gerçekleşmiştir. Rizikonun gerçekleşmesiyle ortaya çıkan maddi hasarın ödenmesi talebi,
“Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları madde 3/A’ya’’ dayanılarak
davalı tarafından ret edilmiştir.
Oysa ki, Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları madde 3/A’ya göre
“Sigortalıya bir hizmet veya vekalet münasebeti ile bağlı kimseler ve sigortalının aile efradı
tarafından vaki olan talepler. Bu madde bakımından aile efradı sayılan kimseler şunlardır;
Sigortalının eşi, usul ve füruu (Sigortalının edindiği evlatlar ile sigortalıyı evlat edinenler
dahil); Sigortalının kendisiyle birlikte oturmaları halinde kardeşleri, damatları, gelinleri ve
kendisi tarafından bakılan sair akrabaları, sigortalının eşinin usul ve füruu ile kardeşleri.
Sigortalı bir şirket ise, bu şirketin gayri mahdut mesuliyetti şerikleri ile bunların yukarıdaki
fıkra mucibince aile efradı tarafından vuku bulan talepler de sigorta teminatı dışındadır”
denilmektedir.
İlgili maddenin açıklamasından da anlaşılacağı üzere “sigortalının kendisiyle birlikte
oturmaları halinde kardeşleri” ve “sigortalı bir şirket ise, bu şirketin gayri mahdut mesuliyetli
şerikleri ile bunların yukarıdaki fıkra mucibince aile efradı tarafından vuku bulan taleplerde
sigorta teminatı dışındadır.” ifadeleri yer almaktadır. İlgili madde ve sigorta klozunda
kardeşlerin teminat dışı kalabilmeleri için birlikte oturmaları koşulu vardır. Ancak sigorta
klozunda belirtilen teminat dışı kalma koşulu gerçekleşmemiştir. Müvekkil şirkete ait olan
araç ve aracı kullanan şirket yetkilisi YYY ’tir. Yanlış akaryakıt dolumu yapılan akaryakıt
istasyonu sahibi XXX ’tir. Bu kişiler kardeş olmasına rağmen aynı evde oturmamaktadır
ve/veya birbirleri tarafından bakmamaktadır. YYY ve XXX’ in ikametgâh belgeleri ekte
sunulmuştur. (EK:7 YYY ve XXX’ e ilişkin İkametgâh Belgeleri) İş bu ikametgâh
belgelerinden de anlaşılacağı üzere kardeş olan vaki kişiler aynı evde ikamet etmemektedirler.
Her iki kardeşte evli olup aile bireyleri ile birlikte farklı adreslerde oturmaktadırlar. Teminat
dışı kalma koşulu aynı evde oturma ve/veya bakılma şartı aramaktadır. Bu sebeple teminat
dışı kalma koşulu gerçekleşmemiştir. Sigortalayan şirket XXX sigorta, rizikonun
gerçekleşmesi sebebiyle ortaya çıkan maddi hasarı karşılamaktan kaçınmak amacıyla söz
konusu maddeye dayanarak tazminat ödemeyi haksız yere reddetmiştir.
Müvekkil şirketin zararı tarafınızca yaptırılacak bilirkişi incelenmesi sonucu
netleşebileceğinden, müvekkil aracında meydana gelen hasara ve hasarın giderilmesine ilişkin
bilirkişi incelemesinin yapılmasına ve hazırlanan raporun bir örneğinin, artırım haklarını
kullanabilmeleri açısından taraflarına tebliğine karar verilmesi talep edilmiştir.
Deliller olarak: Araca yanlış yakıt doldurulmasına ilişkin belgeler, beyanlar, Hasara ilişkin
masrafı gösteren fatura sureti, XXX Sigorta A.Ş. poliçe örneği, XXX Sigorta tarafından
verilen cevabi yazı örneği, Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları
madde 3/A maddesine ilişkin yazı örneği, YYY ve XXX’ e ilişkin İkametgâh Belgeleri,
Bilirkişi İncelemesi dosyaya ibraz edilmiştir.
Sonuç olarak; Yukarıda açıklanan sebeplerle reddedilen (Hasar ödemesi) sigorta tazminatının
sigorta şirketinden, kısmi davaları nedeni ile fazlaya ilişkin ve yapılacak bilirkişi
incelemesinden sonra. ıslah haklan saklı kalmak kaydı ile şimdilik 41.000 TL’ nin ret tarihi
olan 07 09.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak, davacı müvekkil
şirkete ödenmesine, tam avukatlık ücreti ve Tahkim Yargılama Giderlerinin sigorta şirketine
yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Başvuran taleplerine EK olarak; Vekaletname, Araca yanlış yakıt doldurulmasına ilişkin
belgeler, beyanlar, Hasara ilişkin masrafı gösteren fatura sureti, XXX Sigorta A.Ş. poliçe
örneği, XXX Sigorta tarafından verilen cevabi yazı örneği, Üçüncü Şahıslara Karşı Mali
Mesuliyet Sigortası Genel Şartları madde 3/A maddesine ilişkin yazı örneği, YYY ve XXX ’e
ilişkin İkametgâh Belgeleri, Bilirkişi incelemesi dosyaya ibraz edilmiştir.
2.2. Sigorta Kuruluşunun İddia, Delil ve Talepleri
Aleyhe başvurulan XXX Sigorta A.Ş. vekili, dosyaya sunduğu 10.01.2018 tarihli cevabı
beyanında özetle;
Müvekkil Şirket tarafından açılmış bulunan uyuşmazlığa konu XXX numaralı hasar dosyası
incelenmiş ve dosya ile ilgili olarak şu tespitler yapılmıştır.
Müvekkil XXX SİGORTA A.Ş.’nin yetkili acentesi XXX SİGORTA ARACILIK
HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. tarafından “XXX” adresindeki XXX TİC. LTD. ŞTİ. ‘ne ait işyeri
binası ile içerisindeki, demirbaş, dekorasyon, makine tesisat ve emtialar için 09.11.2016-2017
tarihleri arasında geçerli olmak üzere XXX numaralı Akaryakıt İstasyonu Paket Sigorta
poliçesi düzenlenmiştir.
Sigorta teminatı altına alınan işyerinde “XXX plakalı araca benzin nedeniyle motorin
verilmesi” sonucunda XXX plakalı aracın yakıt sistemi ve motorunda meydana gelen zararlar
ile ilgili 29.07.2017 tarihinde Müvekkil Şirkete hasar ihbarında bulunulmuş ve XXX numaralı
hasar dosyası açılmıştır.
Görevlendirilen eksper tarafından 14.08.2017 ve devam eden tarihlerde ekspertiz
çalışması yapılmış ve XXX plakalı araca pompacı tarafından benzin yerine motorun verildiği,
aracın motorin ile bir süre çalışması ve stop etmesi nedeniyle yakıt sisteminde ve motorda
hasar oluştuğu, motor değişimi yapılarak XXX plakalı aracın 48.552.-TL bedel ile
onarılacağının tespit edilmiştir.
Hazırlanan Ekspertiz Raporunun incelenmesi sonucunda; sigortalı XXX TİC. LTD. ŞTİ.
‘nin sahibinin XXX, XXX plakalı araç sahibinin ise XXX İNŞ. TAŞ. SAN. VE TİC. LTD.
ŞTİ. olduğu, bu şirketin sahibinin isminin de YYY ve XXX ile “kardeş” ilişkisi içerisinde
olduğu tespit edilmiş, Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının
3.A.3 maddesi gereğince meydana gelen zararın teminat kapsamı dışında tutulması nedeniyle
XXX plakalı araçta oluşan zararların teminat kapsamı içerisinde yer alamayacağının
belirtildiği anlaşılmıştır.
Müvekkil Şirket tarafından sigortalanmış olan “XXX” adresindeki XXX İNŞ. SAN. TİC.
LTD. ŞTİ. ‘ne ait akaryakıt istasyonunda “yanlış yakıt verilmesi” nedeniyle XXX plakalı araç
üzerinde oluşan zararlar “akaryakıt istasyonu sahibi ile XXX plakalı araç sahibinin kardeş
olmaları” nedeniyle sigorta teminatı içerisinde değerlendirilmemiş ve başvuru sahibinin
tazminat talebi reddedilmiştir.
Başvuru sahibi XXX İNŞ. TAŞ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. vekili Av. XXX ise; meydana
gelen olayın “sigorta teminatında” olduğu iddia ederek, 41.000.-TL zararının ödenmesi talebi
ile Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurmuştur.
Tahkim Komisyonuna yapılan haksız ve yersiz başvurunun reddi gerekmektedir. Şöyle ki;
1. Akaryakıt istasyonu sahibi ile XXX plakalı araç sahibi kardeş olduğu için, XXX plakalı
araç üzerinde “yanlış yakıt verilmesi” nden kaynaklanan zararlar teminat kapsamı dışındadır.
Başvuru sahibinin 29.07.2017 tarihinde Müvekkil Şirkete ihbarda bulunarak hasar dosyası
açtırması üzerine, hasar tespiti için XXX SİGORTA EKSPERTİZ HİZM. LTD. ŞTİ. ünvanlı
ekspertiz firması görevlendirilmiştir. Görevlendirilen eksper tarafından gerekli inceleme ve
araştırma yapılmış ve hazırlanan rapor Müvekkil Şirkete ibraz edilmiştir.
Ekspertiz Raporu incelendiğinde; olayın oluşumuna ilişkin beyanlar ve hasarın incelenmesi
sonucunda oluşan kanaatin aşağıdaki şekilde tarif edilmekte olduğu görülmektedir.
Hasarın Oluş Şekli ve Ekspertiz Bulguları;
Şirketinizden alınan hasar ihbarına istinaden sigortalı yetkilisi ile irtibata geçilerek hasar
hakkında ön bilgiler alınmış ve randevu alınan 14.08.2017 tarihinde ekspertiz çalışması
yapılmıştır.
Ekspertiz çalışması esnasında sigortalı yetkilisi ile görüşülerek hasar hakkında bilgiler
alınmıştır.
Hasara konu hadise; XXX plakalı Mercedes Benz E250 araca sigortalı firma olan XXX.
İnşaat Taahhüd Telekom Tic. San. Ltd. Şti akaryakıt istasyonunda yanlış yakıt
konulmasından sonra aracın motorunun hasarlanması olayıdır.
İletilen Ek-6’te XXX Petrol akaryakıt istasyonunda akaryakıt alındığının fişi yer almaktadır.
XXX plakalı araca 28.07.2017 tarihinde XXX Petrol akaryakıt istasyonunda sigortalı
personel tarafından, benzin yerine motorin koyması üzerine aracın hareket etmesinden bir
müddet sonra hasarlandığının bildirildiği beyan edilmiştir.
XXX Petrol Ltd Şti’ nde pompacı olarak çalışan personelin 23.07.2017 tarihinde XXX plakalı
araca 50 lt’ lik motorin satışı gerçekleştirdiğini ve araç sahibinin bir süre sonra araması
üzerine benzinli olan araca motorin dolum yaptığının farkına vardığını fark ettiğini
bildirmiştir/beyan etmiştir.
Ekspertiz çalışmasında; motor araçtan sökülmüş ve parçalara ayrılmış şekilde görülmüştür.
Motor bloğu, piston ve motorun muhtelif kısımlarında kırıklar görülmüştür. Benzinli araca
doldurulan motorinin araç motoruna söz konusu hasara sebebiyet verdiği net olarak
görüldüğü bilgisi alınmıştır.
Teknik servis; 02.08.2017 tarihinde motor arızası ile servise gelen XXX plakalı Mercedes –
Benz marka 2011 E250 tipi aracın yapılan tespitlerde pistonlarda ve motor bloğunda kırıklar
ve hasarlar tespit edilmiştir. Buna bağlı olarak ta komple motor değişmesi gerektiği
belirtilmiştir.
Ekspertiz çalışması sonucunda ve ibraz edilen belgeler incelendiğinde;
XXX plakalı aracın motor hasarına, motorinin sebep olduğu anlaşılamamıştır.
Araç ruhsat sahibi XXX İnşaat İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketidir (Ek-8).
Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinden (Ek-12) yapılan araştırmaya göre de XXX firma sahibinin
YYY olduğu öğrenilmiştir. Sigortalı firma olan XXX Petrol’ün sahibinin de XXX olduğu
öğrenilmiştir. Farklı iki firma sahipleri olan iki taraf arasında akrabalık ilişkisi (kardeş)
olduğu bilgisi alınmıştır.
Bu durum sonucunda hasarın; “Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel
Şartları 3.Madde A3) Sigortalıya bir hizmet veya vekalet münasebeti ile bağlı kimseler ve
sigortalının aile efradı tarafından vaki olan talepler. Bu ma
Bu tür bir zararın teminat kapsamında olup olmadığını anlayabilmek için öncelikle İŞLETME
SORUMLULUK (pompacı Sorumluluk) teminatının tabi olduğu 3.Şahıs Mali Sorumluluk
Sigortası Genel Şartları’ nın TEMİNAT DIŞINDA KALAN ZARARLAR’ı tarif eden
“Madde 3” ün A-(3) fıkrasını incelememiz gerekmektedir. Bu madde de;
“3) Sigortalıya bir hizmet veya vekalet münasebeti ile bağlı kimseler ve sigortalının aile
efradı tarafından vaki olan talepler. Bu madde bakımından aile efradı sayılan kimseler
şunlardır:
Sigortalının eşi, usul ve füruu (Sigortalının edindiği evlatlar ile sigortalıyı evlat edinenler
dahil); Sigortalının kendisiyle birlikte oturmaları halinde kardeşleri, damatları, gelinleri ve
kendisi tarafından bakılan sair akrabaları, sigortalının eşinin usul ve füruu ile kardeşleri.
Sigortalı bir şirket ise, bu şirketin gayri mahdut mesuliyetli şerikleri ile bunların yukarıdaki
fıkra mucibince aile efradı tarafından vuku bulan talepler de sigorta teminatı dışındadır.”
şekilde belirtilmektedir.
Bu maddenin incelenmesinden de anlaşılacağı üzere; “sigortalının kardeşleri” tarafından ileri
sürülen talepler teminat kapsamı dışında sayılmıştır. Bu nedenle başvuran tarafın talebinin
reddine karar verilmesini talep ediyoruz.
2. Talebi kabul anlamına gelmemek üzere, öncelikle yanlış yakıt dolumu nedeniyle iddia
edilen şekilde bir hasarın meydana gelip gelmeyeceğinin, daha sonra da “gerçek zarar
miktarı” nın belirlenmesi gerekir.
Sigortalı akaryakıt istasyonu tarafından hataen verilen “motorin” in XXX plakalı aracın motor
aksamında iddia edilen nitelikte ve miktarda zarara sebebiyet verip vermeyeceği konusunda
teknik inceleme yapılması gerekmektedir.
Başvuran vekili dilekçesinde, pompacının “benzin” yerine XXX plakalı aracın deposuna
“motorin” doldurduğunu, bu nedenle de araçta 41.000.-TL bedelli zarar oluştuğunu iddia
etmektedir.
Oysa ki “benzin” ile yüksek seviyede ısı ile çalışan bir motorun, “motorin” in düşük
seviyedeki ısısı karşısında “pistonlarda ve motor bloğunda kırık ve çatlaklar” yaratması teknik
olarak mantıklı görülmemektedir.
Bu nedenle “Makine Mühendisi” sıfatına sahip konusunda uzman ve ehil bilirkişi/bilirkişiler
kanalı ile bilirkişi incelemesi yaptırılmasına, bilirkişi raporunda bu konunun tartışılarak bir
değerlendirme yapılmasına karar verilmesini talep ediyoruz.
“Gerçek hasar” miktarının belirlenmesi gerekmektedir.
Kabul anlamına gelmemek kaydı ile, bir an için başvuru konusu hasarın sigorta poliçesi
kapsamı içinde olduğu düşünülse bile, bu tür sigortalarda asıl amaç zarar görenin uğradığı
“gerçek zararın” giderilmesidir. T.T.K.’nun 1299/2. maddesi hükmüne göre, sigortacı
tarafından ödenecek tazminat miktarı, zarar gören malın menfaat değerinin rizikonun
gerçekleştiği andaki değeri dikkate alınarak tespit edilmektedir. Bu konuda Özel Daire
08.11.1985 gün ve 1985/5642-5961 sayılı kararında da aynen:
“Sigortacı ancak zararı ödemekle yükümlüdür. Sigorta poliçesinde sayılan eşyalar ve bunların
sigorta bedelleri ödenmesi gereken üst limiti göstermektedir. Ancak sigorta poliçesinde belli
bir bedelle sigorta ettirilen eşyalardan sigorta edilen mahalde ne kadar bulunduğunun ispatı
gerekir. Zira, bunlar zamanla miktarı değişen emtiadır. Gerçek zararı ispat etmek zarara
uğradığını iddia eden sigortalıya aittir.” denilmekle birlikte gerçek zararın miktarının ispat
külfetinin iddia edene ait olduğu vurgulanmaktadır. Bu nedenle konusunda yetkin ve ehil
bilirkişi/bilirkişiler kanalı ile “gerçek zarar miktarının belirlenmesini talep ediyoruz.
3. TALEBİ KABUL ANLAMINA GELMEMEK ÜZERE, belirlenecek zarar bedelinden,
poliçe şartları gereğince hasar bedelinin %10’u oranında muafiyet düşülmesi gerekmektedir.
XXX numaralı Akaryakıt İstasyonu Paket Sigorta poliçesinde yer alan “İŞLETME
SORUMLULUK (Pompacı Sorumluluk)” özel şartı incelendiğinde;
“Muafiyet: İşletme sorumluluk hasarlarında minimum 500.-TL olmak üzere hasarın %10’u
oranında tenzili muafiyet uygulanır.” şeklinde bir şart getirildiği görülmüş ve bu özel şart
gereği her bir hasarda, hasar bedelinin %10’u oranında muafiyet uygulanacağı belirtilmiştir.
Bu nedenle herhangi bir bedelin ödenmesine karar verildiği takdirde “muafiyet” konusunun
da dikkate alınmasını talep etmekteyiz.
4. Başvuran vekil ile temsil edildiğinden, başvuranın haklı bulunması halinde ödenmesine
hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin açıklamalarımız;
Başvuran vekilinin başvurusuna ilişkin yapılan değerlendirme sonucunda ödenmesine
hükmedilen bir bedel ortaya çıktığı takdirde; “Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik” in
16.maddesinin 13.fıkrası (Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine
hükmedilecek vekalet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yer alan
asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekalet ücretinin beşte biridir) gereğince
Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için
hesaplanan vekalet ücretinin beşte biri oranında vekil lehine ücreti vekalete hükmedilmesi
gerekmektedir.
İlgili Yönetmelik’in iptali istemi ile “iptal davası” açılmış olsa dahi, iptal kararı verilmediği
müddetçe Yönetmelik’in tüm maddeleri halihazırda geçerli olacaktır. Yönetmelik ile ilgili
olarak verilmiş bir yürütmeyi durdurma kararı bulunmamaktadır. Vekalet ücreti
düzenlemeleri “tebliğ” ile yapılmaktadır ve normlar hiyerarşisi gözetildiğinde vekalet
ücretinin “yönetmelik” ile düzenlenmesinde hukuka aykırılık bulunmamaktadır. Ayrıca
Anayasa’nın 10. Maddesi dikkate alındığında son düzenleme ile Yönetmelik ilgili maddesinin
Anayasa’ya uygun hale getirildiğinin kabulü gerekmektedir.
Hakem tarafından ödenecek bir bedele hükmedilmesi halinde, yukarıda belirtilen esaslar
çerçevesinde “vekalet ücreti” ne hükmedilmesi talep edilmiştir.
Davalı Şirket; Delil Olarak;
1.) XXX numaralı Akaryakıt İstasyonu Paket Sigorta Poliçesi (dilekçemiz ekinde poliçe
örneği sunulmaktadır),
2.) XXX numaralı Hasar Dosyası örneği (dilekçemiz ekinde hasar dosyası örneği
sunulmaktadır)
3.) Hasarlı araç fotoğrafları ( dilekçemiz ekinde sunulmaktadır)
4.) Bilirkişi İncelemesi (meydana gelen zararın sigorta poliçesi çerçevesinde teminat kapsamı
içerisinde değerlendirilip değerlendirilemeyeceği, değerlendirilebilecekse de sigorta
teminatı kapsamında ödenebilecek zarar miktarının tespiti için konusunda uzman ve ehil
bir bilirkişi), marifetiyle inceleme yapılmasını talep edilmiştir.
Sonuç olarak; Yukarıda sayılan nedenlerden dolayı,
a) Başvuru sahibinin, haksız ve hiçbir yasal dayanağı bulunmayan talebinin reddine,
b) Masraf ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı Şirket savlarına EK olarak; XXX numaralı Akaryakıt İstasyonu Paket Sigorta Poliçesi
örneği, XXX numaralı Hasar Dosyası örneği, Hasarlı Araç fotoğrafları ile Vekaletname
örneklerini dosyaya ibraz etmiştir.
3. UYUŞMAZLIĞA UYGULANACAK HÜKÜMLER
Uyuşmazlığın çözümü için 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, Türk Ticaret Kanunu (TTK),
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu (KTK), Türk Borçlar Kanunu (TBK), Hukuk
Muhakemeleri Kanunu (HMK), Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik, Sorumluluk
Sigortası Genel Şartları ve Akaryakıt İstasyonu Paket Poliçesinin hükümleri ile Yargıtay
kararları dikkate alınmıştır.
4. DEĞERLENDİRME, GEREKÇELİ KARAR
4.1. Değerlendirme
Dosyaya ibraz edilmiş bulunan belgelerin incelenmesinde; Şirket sahibi Başvuran YYY,
XXX İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ait XXX plakalı aracına
23.07.2017 günü, akaryakıt almıştır. Bu yakıt dolumu, XXX Petrol Ürünleri Toprak
Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi
Limited Şirketi ‘ne ait işyeri çalışanı pompacı XXX tarafından benzinle çalışan araca
yanlışlıkla motorin konulması sonucu oluşmuştur. Bu durum, XXX plakalı aracın arızalanarak
motor aksamında hasara sebep olmuştur.
Diğer taraftan, XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi, işyeri binası ile içerisindeki,
demirbaş, dekorasyon, makine tesisat ve emtialar ile İşletme -Pompacı- Sorumluluğu;
09.11.2016-2017 süre kapsamlı ve XXX numaralı Akaryakıt İstasyonu Paket Sigorta
poliçesiyle Davalı XXX Sigorta A.Ş. tarafından sigortalıdır.
Böylece Sigortacılık Kanunu Madde 30/22 hükmü nazara alınarak, 6100 Sayılı HMK’ nın
424 ve 429. Maddeleri hükümleri gereğince duruşma yapılmasına gerek olmadığı
anlaşılmıştır aktif ve pasif husumet ehliyetlerinin mevcut olduğu tespit edilmiştir. Dava
şartları yönünden davanın görülmesine engel başkaca bir eksiklik bulunmadığı ve dosya
mevcudu itibariyle duruşma yapılmasına gerek olmadığı anlaşılmıştır.
Bu bağlamda; Başvuranın araç hasarının karşılanması talebi üzerine, XXX Petrol Ürünleri
Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt Telekomünikasyon Hizmetleri
Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin Akaryakıt İstasyonu Mali Mesuliyet Paket Sigorta
poliçesini düzenleyen Davalı XXX Sigorta Anonim Şirketi, “Üçüncü Şahıslara Karşı Mali
Mesuliyet Sigortası Genel Şartları 3. Maddesindeki “A3. Sigortalıya bir hizmet veya vekalet
münasebeti ile bağlı kimseler ve sigortalının aile efradı tarafından vaki olan talepler. Bu
madde bakımından aile efradı sayılan kimseler olarak;
Sigortalının eşi, usul ve füruu (Sigortalının edindiği evlatlar ile sigortalıyı evlat edinenler
dahil); “Sigortalının kendisiyle birlikte oturmaları halinde kardeşleri, damatları, gelinleri ve
kendisi tarafından bakılan sair akrabaları, sigortalının eşinin usul ve füruu ile kardeşleri.
Sigortalı bir şirket ise, bu şirketin gayri mahdut mesuliyetli şerikleri ile bunların yukarıdaki
fıkra mucibince aile efradı tarafından vuku bulan talepler de sigorta teminatı dışındadır.”
maddesi gereğince talebin sigorta teminatı dışında olduğu gerekçesiyle hasar ödemesini
reddetmiştir.
Mevcut durumda, yargılamanın sürdürülmesi için öncelikle dosya kapsamının yargılama için
tamamlanması gerekmekle;
1. Başvuranın ilgili resmi kuruluştan beher şirket için ayrı ayrı olmak üzere ve 01.07.2017
tarihinden itibaren bugüne kadar olan süreyi kapsayacak şekilde;
a. XXX İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin,
b. XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin,
Beher şirket için ayrı ayrı olmak üzere şirketleri münferiden ve müştereken imza ile temsil ve
ilzamda yetkili olanları gösterir noterlikçe tasdikli yetki belgelerini,
2. Başvuranın ilgili resmi kuruluştan beher şirket için ayrı ayrı olmak üzere ve 01.07.2017
tarihinden itibaren bugüne kadar olan süreyi kapsayacak şekilde;
a. XXX İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin,
b. XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin,
Beher şirket için ayrı ayrı olmak üzere şirket ortaklarını gösterir ilgili ticaret sicili tarafından
tasdikli belgelerini,
3. YYY ile XXX ’lerin 01.07.2017 tarihinden itibaren bugüne kadar olan süreyi kapsayacak
şekilde;
a. YYY,
b. XXX,
İçin ayrı ayrı olmak üzere ilgili resmi kuruluşça tasdikli ikametgâh belgelerini,
Ara Kararın kendilerine tebliğinden itibaren 10 (On) günlük sürede dosyaya ibraz etmesine,
4. Davalı XXX Sigorta Anonim Şirketi’nin; Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası
Genel Şartları (Yürürlük Tarihi: 6 Nisan 1959), Madde 3 düzenlemesinin ihlal edildiğine dair
belgeleri varsa verilen 10 (on) günlük kesin sürede dosyaya ibraz etmesine,
5. Resmi kuruluşlara ibraz ihtiyacının hasıl olması halinde işbu Hakem Heyeti Ara Kararının
belge olarak ibraz edilmesine,
6. Taraflara verilen sürenin kesin olduğuna ve talep edilen belgeleri eksiksiz olarak verilen
sürede dosyaya ibraz etmeyen tarafın hak ihlâli talebinin dikkate alınmayacağını,
Belirten 12.02.2018 Tarihli 1 No.lu Ara Karar alınarak uyuşmazlık taraf vekillerinin dosyada
mevcut elektronik postalarında tebliğ edilmiştir.
Ara Karar üzerine Başvuran; Sigorta Tahkim Komisyonu Müdürlüğü’nün 02.03.2018 Tarih
ve THK-SB.2018.51632 Sayılı yazısının EK’inde Sigorta Tahkim Komisyonu Müdürlüğü’ne
intikal ettirilen XXX Ticaret Ve Sanayi Odası Müdürlüğü’nün mühürlü ve ıslak imzalı olarak;
a. XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ni temsil
ve ilzama yetkili Talaat Atik olduğuna dair “Yetki Belgesi”,
b. XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin tek
ortağının Talaat Atik olduğuna dair ortaklık teyit belgesi,
c. XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin tek
ortaklı olduğuna ve ortağının YYY olduğunun gösteren 13.02.2013 Tarihli ve
8257 Sayılı 867 ve 868 sayfa No.lu Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin imzalı ve
onaylı sayfaları,
d. XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin tek
ortağı ve müdürü olduğuna ve tek ortağın YYY olduğunu ve şirketin XXX
adresinden XXX adresine nakil edildiğine dair 06.09.2013 Tarihli ve 8399 Sayılı
79 sayfa No.lu Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin imzalı ve onaylı sayfası
e. XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin tek
ortağı ve müdürü olduğuna ve tek ortağın YYY olduğunu şirket adresi XXX ,
“XXX İnşaat Petrol Kimya Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi” olan
şirket ünvanının “XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi” olarak değiştirildiğine dair 13.03.2015 Tarihli ve 8778 Sayılı 709 sayfa
No.lu Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinin imzalı ve onaylı sayfası
f. XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin
münferit yetkilisi Noter tasdikli YYY’in İmza Sirküleri,
g. XXXo Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin T.C.
İçişler Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce verilen ve
YYY’in XXX yerleşim yerine dair ikametgâh belgesi.
h. Diğer taraftan, XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye
İnşaat Taahhüt Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’ni
temsil ve ilzama yetkili XXX olduğuna dair “Yetki Belgesi”,
i. XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin tek ortağının
XXX olduğuna dair ortaklık teyit belgesi,
j. XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin tüm hisselerinin
XXX tarafından XXX ‘den devir alındığına dair 27.10.2016 Tarih ve 9185 Sayılı
151, 152 Sayfa No.lu Türk Ticaret Sicili Gazetesinin imzalı ve onaylı sayfası.
k. XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin XXX ikametgah
değişikliğine dair ilanı kapsayan 27.12.2017 Tarih ve 9482 Sayılı 228 Sayfa No.lu
Türk Ticaret Sicili Gazetesinin imzalı ve onaylı sayfası.
l. XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’ne dair Noter
tasdikli XXX ’in İmza Sirküleri,
m. XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin tek ortak ve
yetkilisi XXX’in T.C. İçişler Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel
Müdürlüğünce verilen ve XXX’in XXX yerleşim yerine dair ikametgah belgesi.
Yukarıda sıralı belgeler, ilgili resmi dairelerden ıslak imza ve mühürlü olarak düzenlenmiş
şekliyle dosyaya ibraz edilmiştir. Belgeler üzerinde yapılan incelemede;
Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları 3. Maddesindeki “A3.
Sigortalıya bir hizmet veya vekalet münasebeti ile bağlı kimseler ve sigortalının aile efradı
tarafından vaki olan taleplerde, “Sigortalının eşi, usul ve füruu (Sigortalının edindiği evlatlar
ile sigortalıyı evlat edinenler dahil); “Sigortalının kendisiyle birlikte oturmaları halinde
kardeşleri, damatları, gelinleri ve kendisi tarafından bakılan sair akrabaları, sigortalının eşinin
usul ve füruu ile kardeşleri, Sigortalı bir şirket ise, bu şirketin gayri mahdut mesuliyetli
şerikleri ile bunların sıralanan aile efradı tarafından vuku bulan talepler de sigorta teminatı
dışındadır.” Şeklindeki düzenlemeye karşın, uyuşmazlık konusundaki talebin söz konusu
madde düzenlemesi kapsamına girip girmediğine dair beyan ve belgelerin dosyaya ibrazına
dair alınan ve taraflara tebliğ edilen 12.02.2018 Tarihli 1 No.lu Ara Karar gereğince taraflarca
dosyaya ibraz edilen resmi mercilerden alınmış belgelere göre; aynı adreste ikamet veya
Başvurana ait XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile
Başvurulan XXX Petrol Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt
Telekomünikasyon Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’nin şirket yönetimlerinde
müşterek veya münferit yetkili ve dosyaya ibraz edilen ticaret sicili gazetelerinde müşterek
ve/veya ortak kişi veya kuruluş durumları ile söz konusu kişi veya kuruluşların aynı adreste
ikamet veya faaliyette bulunma durumlarının tespitine rastlanmamıştır. Bu nedenle “Üçüncü
Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartları 3. Maddesindeki “A3.” Düzenlemesi
gerekçesiyle hasarın teminat dışında kalmasının gerçekleşmediği sonucuna varılmıştır.
Mevcut durumda, Başvuran YYY ’in münferit yetkilisi ve tek ortağı bulunduğu, XXX Kimya
Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ait XXX plakalı aracına,
23.07.2017 günü, XXX No.lu Akaryakıt İstasyonu Paket Poliçesi mevcut XXX Petrol
Ürünleri Toprak Mahsulleri Gıda Tekstil Nakliye İnşaat Taahhüt Telekomünikasyon
Hizmetleri Ticaret Sanayi Limited Şirketi’ne ait petrol istasyonunda söz konusu araca benzin
yerine motorin doldurulmasının araçta oluşturduğu hasarın boyutu ile söz konusu araçta
meydana getirilen hasar miktarının belirlenmesi gerekmiştir.
Bu nedenle Hakem Heyetince alınan 19.02.2018 Tarihli ve 2 No.lu Ara Karar alınmak
suretiyle bilirkişi olarak, kusur, hasar miktarı ve araç değer kaybı konularında (XXX
Üniversitesi Makine Bölüm Başkanlığından Emekli) Adli Bilirkişi, Sigorta Tahkim
Komisyonu Bilirkişisi olarak da görev ifa eden Mak.Y.Müh. Prof Dr. XXX ’in seçilerek,
XXX plakalı araca benzin yerine konulan mazotun araç motorunda ne denli tahrifata sebep
olabileceği ve ayrıca uyuşmazlık konusunda araçta meydana gelen hasar miktarının genel
değerlendirmelerde tek, ancak benzin yerine konulan motorinin sebep olacağı hasar ile araçta
oluşan hasar miktarının ayrı bölümler halinde detay inceleme ve irdelemeyi kapsayan
05.03.2018 tarihli teknik bilirkişi raporunu alınarak taraf vekillerinin elektronik postalarında
taraflara tebliğ edilmiştir.
Verilen kesin sürede Başvuran rapora karşı herhangi bir beyanda bulunmayarak rapor üzere
ıslah talep dilekçesiyle fark başvuru harcı dekontunu dosyaya ibraz etmiştir. Ancak Davalı
Şirket vekili, 05.03.2018 tarihli “Hasar” Bilirkişi Raporu ile belirlenen 50.000.-TL onarım
bedelini kabul etmediklerini, değişimi yapılan parçalardan makul görülecek bir oranda kıymet
kazanma tenziliyle Sigorta Poliçesi üzerinde yer alan “İŞLETME SORUMLULUK (Pompacı
Sorumluluk)” özel şartı gereğince belirlenen tazminat bedelinden %10 oranında “muafiyet”
düşülmesine dair 19.03.2018 tarihli rapora itiraz dilekçesini dosyaya sunmuştur.
4.1.1. Tazminat Miktarı;
Bilirkişi kök rapora karşı da yapılan itiraz üzerine rapora itiraz dilekçesi de dahil dosya tekrar
bilirkişiye tevdi edilerek düzenlenen 25.03.2018 bilirkişi ek raporu taraflara tebliğ edilmiştir.
Bu kez Davalı Şirket Vekili, T.C.BAŞBAKANLIK Hazine Müsteşarlığı’nın 24.07.2003-
46001 Tarih ve SAYI : B.02.1 .HM.0.SGM.0.1.1.2 yazısından da bahisle bu kez 01.08.20030
Yürürlük Tarihli KARA TAŞITLARI KASKO SİGORTASI GENEL ŞARTLARINDA
DEĞİŞİKLİK yapılmasına dair ; B.3. Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortacının
Yükümlülükleri 3.3. Tazminatın Hesabı ve Ödenmesi 3.3.1. Tazminatın Hesabı alt başlığında
“Onarım sonucunda taşıtta bariz bir kıymet artışı meydana gelirse, bu fark tazminat
miktarından indirilebilir. Ancak, bu şekilde indirim yapılabilmesi için hangi parçalara ne
oranda indirim yapılacağının poliçede yazılı olması gerekir.” Gerekçesiyle itirazda bulunmuş
ise de söz konusu idari tasarrufun kasko sigortası poliçesine münhasır olması ve söz konusu
farkın da “bu fark tazminat miktarından indirilebilir.” Tasarrufunu içermesi dikkate alınarak,
uzman ve tarafsız bilirkişi raporundaki 45.000.-TL araç hasar tazminatını belirleyen rapor
mevzuata ve denetlemeye elverişli ve yeterli olduğu Heyetimizce değerlendirilmiştir.
4.1.2. Faiz ve Temerrüt Tarihi;
Diğer taraftan gerek hasara uğrayan XXX plakalı araç ve gerekse XXX No.lu Akaryakıt
İstasyonu Paket Poliçesinin ticari kuruluşlara ait olduğu gerçeğinden hareketle 45.000.-TL
tazminata, temerrüt tarihi olan 07.09.2017 tarihinden itibaren avans faizinin uygulanmasının
gerektiği sonucuna varılmıştır.
4.1.3. Yargılama Giderleri Miktarı;
Başvuran tarafından yapılan yargılama gideri olarak; 615,00 TL ilk başvuru ücreti, 135,00 TL
ıslah fark başvuru ücreti ve 600,00 TL Bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.350,00 TL
yargılama giderinden 1.215,00 TL’nin Davalıdan alınarak Davacıya ödenmesi ve fazlasının
Başvuran üzerinde bırakılmasının gerektiği sonucuna varılmıştır.
4.1.4. Tarafların Vekâlet Ücreti:
Başvurucu vekil ile temsil edilmiş olduğundan kabul edilen bölüm üzerinden davacı lehine
vekalet ücreti takdir edilmesi gerekmiştir. Bu yapılırken Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin
17. maddesi ile Sigortacılık Kanununun 30. maddesinin 17. bendi hükümleri nazara
alınmıştır.
19.01.2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin
Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. Maddesinde, “(13) Tarafların
avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf
için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için
hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” Şeklindeki düzenlemenin Hukuken Uygulanma
kabiliyeti bulunmamaktadır.
5684 sayılı Sigortacılık Kanununun 30. Maddesinde değişiklik yapan 6237 sayılı Kanunun
58. Maddesinin son fıkrasında “Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine
hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin
beşte biridir” ifadesine yer verilmiştir. TBMM Esas Komisyon Raporundaki Maddeye ilişkin
“gerekçede” [‘Sigorta Tahkim Komisyonu’na genellikle düşük meblağlar için
başvurulmaktadır. Bu durumda talebi kısmen veya tamamen reddedilen taraf için, yargılama
giderleri arasında yer alan avukatlık ücretinin uyuşmazlık konusu miktarla
karşılaştırıldığında yüksek kalabildiği dikkate alınarak maddede gerekli düzenleme
yapılmıştır.’] ifadesine yer verilmiştir. Buna göre 6327 sayılı Kanunla 5684 sayılı Sigortacılık
Kanununun 30. Maddesine eklenen 17. Fıkradaki düzenleme, talebi tamamen veya kısmen
reddedilen başvuru sahibinin alacağının alamadığı gibi bir de üzerine yüksek vekalet ücretleri
ödeyerek mağdur olmasının engellenmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Yargılama sonunda taraflara resen yükletilecek yargılama giderleri içindeki vekalet ücreti
bakımından, Sigortacılık Kanunu 30. Madde 17. Bent hükmünde daha önce (13/6/2012 tarih
ve 6327 sayılı kanunun 58. maddesi ile) yapılan değişiklik ile başvuru sahibinin talebinin
reddedilen tutarı üzerinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre sigorta şirketi lehine
belirlenecek vekalet ücretinin 1/5 olarak hesaplanması kuralı getirilmiştir. Değişik kanun
hükmü gerekçesinde de bu hususta “…Diğer taraftan Sigorta Tahkim Komisyonuna genellikle
düşük meblağlar için başvurulmaktadır. Bu durumda talebi kısmen veya tamamen reddedilen
taraf için, yargılama giderleri arasında yer alan avukatlık ücretinin uyuşmazlık konusu
miktarla karşılaştırıldığında yüksek kalabileceği dikkate alınarak maddede gerekli düzenleme
yapılmıştır.” denilmekle de burada kastedilen ve amaçlananın, Sigorta Tahkim’ in yapısı
gereği sigorta kurumları başvuru yapamadığı için, sigortalı/sigorta ettiren veya zarar gören
üçüncü şahısların yapacakları başvuruların kısmen veya tamamen reddedilmesi nedeniyle
aleyhlerine yüksek tutarlarda vekalet ücretine hükmedilmesinin engellenmesi olduğu bellidir.
Kanun hükmünde, öncesine göre özellikle bu yönde bir değişiklik yapılmış olması da bu
hususu açıkça göstermektedir.
Nitekim Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarına (17. Hukuk Dairesinin; 16.04.2013 tarih ve
E.2013/4237, K.2013/5552 sayılı, 29.04.2013 tarih ve E.2013/4229, K.2013/5904 sayılı,
22.10.2013 tarih ve E.2013/11349, K.2013/14120 sayılı, 15.05.2014 tarih ve E.2014/505,
K.2014/7686 sayılı emsal kararlarının) yanı sıra sigorta ihtilaflarına ilişkin Temyiz incelemesi
yapan Yargıtay 17. Hukuk Dairesi de 2013/4229 E. ve 2013/5904 K. sayılı kararında, başvuru
sahibi lehine de 1/5 olarak hükmedilen Sigorta Tahkim hakem heyeti kararı bu gerekçelerle
yanlış bulunmuş ve bu yönden düzeltilerek onanmıştır. Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı
tarafından 19.01.2016 gün ve 29598 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Sigortacılıkta
Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6. maddesinin son
fıkrası ile, 17.08.2007 gün ve 26616 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Sigortacılıkta
Tahkime İlişkin Yönetmeliğin 16. maddesine eklenen 13. fıkra olan: “Tarafların avukat ile
temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de
Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için
hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” şeklinde düzenleme ile başvuru sahipleri vekilleri
lehine hükmedilecek vekalet ücretlerinin de 1/5 olarak belirlenmesi hüküm olarak getirilmiş
ise de, kanunda olmayan bir sınırlamayı getirerek kanunun dışına çıkılması yönetmelikle söz
konusu olamayacağından, kanuna aykırı olan yönetmelik hükümleri vekalet ücretinin takdir
edilmesinde esas alınmamış, normlar hiyerarşisi gözetilerek kanun hükmüne üstünlük
tanınması gerekir. 19.01.2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan
Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6.
Maddesinde, “(13) Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine
hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan
asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.” şeklinde
düzenleme ile. başvuru sahipleri vekilleri lehine hükmedilecek vekalet ücretlerinin de 1/5
olarak belirlenmesi istenilmişse de gerek kanunda olmayan bir sınırlamayı düzenleyerek
kanunun dışına çıkılması yönetmelikle söz konusu olmayacağından gerekse açıklanan tüm
nedenlerle kanunun özellikle değiştirilmiş özel düzenlemesi karşısında, hükmü ve
uygulanabilirliği yoktur. 19.01.2016 tarih ve 29598 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan
Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 6.
Maddesindeki; “(13) Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine
hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan
asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir.”
şeklindeki hüküm, başvuru sahipleri vekilleri lehine hükmedilecek vekalet ücretlerinin de 1/5
olarak belirlenmesi kuralını getirmiş olmasına karşın ilgili yönetmelik hükmünün, Sigortacılık
Kanunu’nun 30/17 hükmünde olmayan bir kısıtlamayı içeriyor olması sebebi ile kanuna
aykırı olduğu görülmüş ve tespit edilmiştir. Bu itibarla ve alt normun üst norma aykırı
olamayacağı temel bir hukuk kuralı olduğundan kanuna aykırı olan bu düzenlemenin
uygulanması mümkün değildir.
Türkiye Barolar Birliği tarafından belirlenip yürürlüğe giren 2018 yılı Avukatlık Asgari Ücret
Tarifesi ve “Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, Tarifenin ikinci
kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak
kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Tarifenin üçüncü
kısmına göre nispi avukatlık ücretine hükmedilen durumlarda da talebi kısmen ya da tamamen
reddedilenler aleyhine tarifeye göre hesaplanan nispi ücretin beşte birine hükmedilir. Ancak
hesaplanan miktarın maktu ücretin altında kalması halinde maktu ücrete hükmedilir. Konusu
para ile ölçülemeyen işlerde, Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri
için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen
vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez.” gereği somut olayda başvurucu lehine
5.300,00 TL vekalet ücretine hükmedilmiştir.
4.2. Gerekçeli Karar
5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu ve 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda 1401 Sigorta
Sözleşmesi, 1473 Sorumluluk Sigortaları 6100 Sayılı HMK’ nın 424 ve 429. Maddeleri 1453
Zarar Sigortaları, 6098 Sayılı Yeni Borçlar Kanunu Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet
Sigortası Genel Şartları ve Akaryakıt İstasyonu Paket Poliçesinin hükümleri, uyuşmazlık
konusunu da içeren konuya özgün muhtelif Yargıtay Kararlarındaki uygulama ve
düzenlemeler gerekçesiyle yukarıda ‘4.1. Değerlendirme’ maddesinde incelendiği ve
irdelendiği üzere. 45.000.-TL araç hasar tazminatının 07.09.2017 tarihinden itibaren işleyen
avans faiziyle birlikte Davalı XX Sigorta A.Ş.’ den alınarak Başvuran XXX Kimya Petrol
İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’ne ödenmesine karar vermek
gerekmiştir.
5. KARAR
Yapılan değerlendirmeler ve belirtilen gerekçeler neticesinde;
1. Başvuru Sahibi XXX Kimya Petrol İnşaat Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited
Şirketi’nin araç hasar tazminat talebi olan 45.000,00 TL’nin kabulü ile 07.09.2017 tarihinden
itibaren hesaplanacak avans faizi ile birlikte Davalı XXX Sigorta A.Ş.’ den alınarak
Başvurana ödenmesine,
2. Başvuran tarafından yapılan toplam yargılama giderinden 1.215,00 TL’nin Davalıdan
alınarak Davacıya ödenmesine, fazlasının Başvuran üzerinde bırakılmasına,
3. Başvuru Sahibi kendisini vekille temsil ettirdiğinden Avukatlık Nispi Ücreti gereğince
kabul edilen tutar üzerinden hesaplanan 5.300,00 TL vekalet ücretinin Davalı XXX Sigorta
A.Ş.’ den alınarak Başvurana ödenmesine,
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu’nun 30 uncu maddesinin 12 inci fıkrası gereğince kararın
bildirim tarihinden itibaren 10 gün içinde Komisyon nezdinde itiraz yolu açık olmak üzere
24.05.2018 tarihinde oy birliği ile karar verildi.
***
Kaynak